ISRO: ఇస్రో చేపట్టిన స్పేడెక్స్ డాకింగ్ ప్రయోగం వాయిదా.. కారణమిదే!

ISRO Postponds SpaDex Docking to January 9: భారత అంతరిక్ష పరిశోధనా సంస్థ చేపట్టిన స్పేడెక్స్ మిషన్​లో వ్యోమనౌకల అనుసంధాన ప్రక్రియ వాయిదా పడింది. ముందస్తు ప్రణాళిక ప్రకారం నేడు జరగాల్సిన డాకింగ్ ప్రక్రియను జనవరి 9కి మార్చుతున్నట్లు సోమవారం ఇస్రో ప్రకటించింది. మిషన్​లో సమస్యను గుర్తించటం వల్ల, డాకింగ్ ప్రక్రియపై మరికొంత పరిశోధన అవసరమని, ఈ నేపథ్యంలోనే షెడ్యూల్ తేదీని మారుస్తున్నట్లు తన సోషల్ మీడియా ప్లాట్​ఫారమ్ ఎక్స్​లో ఇస్రో ప్రకటించింది.

సమస్య కారణంగా వాయిదా..
కాగా ఇస్రో డిసెంబర్ 30న శ్రీహరికోటలోని సతీష్ ధావన్ అంతరిక్ష కేంద్రం నుంచి స్పేస్‌ డాకింగ్‌ ఎక్స్‌పెరిమెంట్‌ (స్పేడెక్స్‌) ప్రయోగాన్ని చేపట్టింది. ఈ మిషన్​లో శాస్త్రవేత్తలు పీఎస్ఎల్వీ సీ 60 అనే రాకెట్ ద్వారా SDX01 (ఛేజర్), SDX02 (టార్గెట్) అనే రెండు శాటిలైట్లను అంతరిక్షంలోకి పంపించారు. ఈ రెండు ఉపగ్రహాల బరువు 440 కిలోలు. అనుకున్నట్లుగానే ఆ రోజున ప్రయోగం విజయవంతం కావటంతో ఆ రెండు ఉపగ్రహాలు నిర్ణీత కక్ష్యలోకి చేరాయి. ఈ రెండూ అంతరిక్షంలోనే డాకింగ్‌, అన్‌డాకింగ్‌ చేసేలా ప్రయోగాన్ని చేపట్టారు. కాగా, నేడు వృత్తాకార కక్ష్యలో 2 ఉపగ్రహాలను ఏకకాలంలో డాకింగ్‌ చేయాలని శాస్త్రవేత్తలు ప్రణాళిక సిద్ధం చేసినా, సమస్య రావటంతో జనవరి 9కి దానిని వాయిదా వేశారు.

డాకింగ్, అన్​డాకింగ్ అంటే?
రోదసిలో ఉన్న రెండు వస్తువులను ఒకదానికొకటి అనుసంధానం చేయడాన్నే డాకింగ్​గా పిలుస్తారు. ఇప్పుడు ఇస్రో చేపట్టిన ఈ స్పేడెక్స్ మిషన్​లో ప్రయోగించిన ఛేజర్ అనే శాటిలైట్ దానితోపాటే అంతరిక్షంలోకి పంపించిన టార్గెట్ అనే మరో ఉపగ్రహాన్ని కనుగొని దానికి కనెక్ట్ అవుతుంది. రెండు రైలు బోగీలను ఒకదానికి ఒకటి జోడించినట్లు అన్నమాట. డాకింగ్‌కు వ్యతిరేక ప్రక్రియను అన్‌డాకింగ్ అంటారు. ఇందులో.. ఈ రెండు ఉపగ్రహాలు ఒకదాని నుంచి మరొకటి విడిపోతాయి. ఈ మొత్తం ప్రక్రియ ఆటోమేటిక్​గా జరుగుతుంది. దీంతో దీన్ని అటానమస్ డాకింగ్ అంటారు.

సక్సెస్ అయితే.. రికార్డే..
ఈ మిషన్‌లో ఛేజర్, టార్గెట్ అనే రెండు చిన్న ఉపగ్రహాలు.. భూ ఉపరితలం నుంచి 470 కిలోమీటర్ల ఎత్తులో వృత్తాకార కక్ష్యలో తిరుగుతూ, తర్వాత కలవటం, విడిపోవటం జరుగుతుంది. అత్యాధునిక సెన్సార్స్, అల్గారిథమ్​ల సాయంతో ఈ డాకింగ్, అన్ డాకింగ్ జరుగుతాయి. ఇప్పటి వరకు ఇలాంటి ఫీట్​ను ప్రపంచంలో కేవలం అమెరికా, రష్యా, చైనా మాత్రమే చేయగలిగాయి. ఈ ప్రయోగం సక్సెస్ అయితే, ఈ ఘనత సాధించిన నాలుగో దేశంగా భారత్ నిలవనుంది. దీంతో జనవరి 9న ఎలాంటి ఫలితం రానుందోననే ఆసక్తి నెలకొంది.