Smart Cities Mission: కేంద్ర గృహనిర్మాణ మరియు పట్టణ వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖ తన స్మార్ట్ సిటీస్ మిషన్ గడువును ఈ ఏడాది జూన్ నుండి జూన్ 2024 వరకు పొడిగించినట్లు మంత్రిత్వ శాఖ వర్గాలు తెలిపాయి.2015లో ప్రారంభించబడిన ఈ మిషన్ జనవరి 2016 నుండి జూన్ 2018 వరకు పోటీ ప్రక్రియ ద్వారా 100 నగరాలను ఎంపిక చేసింది. ఆ నగరాలకు వారు ప్రతిపాదించిన ప్రాజెక్ట్లను పూర్తి చేయడానికి వారి ఎంపిక తేదీ నుండి ఐదేళ్ల సమయం ఇవ్వబడింది.
2021లో, మొత్తం 100 నగరాలకు జూన్ 2023 చివరి వరకు గడువు ఇవ్వాలని మంత్రిత్వ శాఖ నిర్ణయించింది.ఇప్పుడు, రెండు నెలల సమయంతో, 100 నగరాల్లో 50 నగరాలు 75% ప్రాజెక్టులను పూర్తి చేశాయి మరియు జూన్ నాటికి మిగిలిన పనులను పూర్తి చేయగలవు. అయితే, ఈ మిషన్ కింద రూపొందించిన అత్యుత్తమ అభ్యాసాలు మరియు ఆవిష్కరణల డాక్యుమెంటేషన్, వ్యాప్తి మరియు సంస్థాగతీకరణను నిర్వహించడానికి వారికి మరింత సమయం అవసరమని, తద్వారా దేశంలోని ఇతర నగరాల్లో వాటిని పునరావృతం చేయవచ్చని ఒక అధికారి తెలిపారు. ప్రాజెక్టులను పూర్తి చేసేందుకు మరింత సమయం కావాలని కోరుతూ నగరాలతో పాటు ముఖ్యమంత్రులు మరియు ఎంపీల నుండి మంత్రిత్వ శాఖకు అనేక అభ్యర్థనలు అందాయని అధికారి తెలిపారు.
ఏప్రిల్ 30 నాటికి, నగరాలు 5,700 ప్రాజెక్టులు లేదా మొత్తం ప్రాజెక్టుల సంఖ్యలో 72% మరియు మొత్తం ప్రాజెక్టుల విలువలో 60% పూర్తి చేశాయి. ఈ మిషన్ కింద, 66 నగరాలు చిన్నవి, 1 మిలియన్ కంటే తక్కువ జనాభా మరియు మూడింట రెండు వంతుల ప్రాజెక్టులను అమలు చేస్తున్నాయని మంత్రిత్వ శాఖ మూలం. పెద్ద నగరాల్లో 80% పైగా ప్రాజెక్టులు పూర్తయ్యాయని, చిన్న నగరాల పూర్తి రేటు 66%గా ఉందని సంబంధిత వర్గాలు తెలిపాయి. ప్రతి నెలా రూ. 1,850 కోట్ల విలువైన 100 ప్రాజెక్టులు పూర్తవుతున్నాయని, చాలా నగరాల్లో ఈ మిషన్ కింద ఖర్చు చేసే మొత్తం వారి సాధారణ బడ్జెట్ వ్యయం కంటే ఎక్కువగా ఉందని ఆ వర్గాలు తెలిపాయి.మిషన్ కింద, మొత్తం 100 నగరాలు రూ. 11,775 కోట్లతో ఇంటిగ్రేటెడ్ కమాండ్ అండ్ కంట్రోల్ సెంటర్లను ఏర్పాటు చేశాయి. స్మార్ట్ మొబిలిటీ యొక్క మొత్తం 526 ప్రాజెక్ట్లు, 116 స్మార్ట్ ఎనర్జీ, 411 నీరు, పారిశుధ్యం మరియు పరిశుభ్రత, 343 శక్తివంతమైన బహిరంగ ప్రదేశాలు మరియు ఆర్థిక మౌలిక సదుపాయాలను సృష్టించడం, 203 సామాజిక మౌలిక సదుపాయాలు మరియు 145 స్మార్ట్ గవర్నెన్స్ ఇంకా పురోగతిలో ఉన్నాయి.
మొత్తంగా నగరాలకు రూ.71,000 కోట్లు విడుదల చేయగా, అందులో రూ.38,000 కోట్లు కేంద్రం నుంచి, మిగిలినవి రాష్ట్రాలు, పట్టణ స్థానిక సంస్థల నుంచి వచ్చాయి. విడుదల చేసిన నిధుల్లో దాదాపు 90% వినియోగించామని, 2023-2024 బడ్జెట్లో కేటాయించిన రూ. 8,000 కోట్లు ప్రాజెక్టులను పూర్తి చేయడానికి సరిపోతాయని సంబంధిత వర్గాలు తెలిపాయి. అదనంగా, 53 నగరాల్లో రూ.15,006 కోట్ల విలువైన ప్రభుత్వ-ప్రైవేట్ భాగస్వామ్యంలో 232 ప్రాజెక్టులు చేపట్టబడ్డాయి. ఈ ప్రాజెక్ట్లలో మల్టీ-మోడల్ ట్రాన్స్పోర్ట్ హబ్లు, కామన్ మొబిలిటీ కార్డ్లు మరియు పబ్లిక్ బైక్ షేరింగ్ వంటి మౌలిక సదుపాయాలు ఉన్నాయి