Pakistan Financial crisis: ప్రస్తుత ఆర్థిక సంక్షోభం నుంచి బయటపడేందుకు పాకిస్థాన్ తన రూ. 5,000 నోటును, చలామణిలో ఉన్న పెద్ద నోట్లను రద్దు చేయాలని పాక్ ఆర్థికవేత్త సూచించారు. ఎనర్జీ ఎకనామిస్ట్ అయిన అమ్మర్ ఖాన్ భారతదేశం పెద్ద నోట్లను రద్దు చేసిన తర్వాత దాని పన్ను వసూళ్లు పెరిగాయని అన్నారు. పాకిస్తాన్ ఆర్థిక వ్యవస్థలో రూ. 8 ట్రిలియన్ల నగదు నిల్వ ఉందని ఖాన్ చెప్పారు.ఈ నగదు దేశంలో వినియోగాన్ని పెంచుతోంది, అయితే ప్రభుత్వానికి పన్నులు రావడం లేదని ఆయన అన్నారు. తీవ్రమైన నగదు కొరత కారణంగా పాక్ దశాబ్దాల అధిక ద్రవ్యోల్బణాన్ని ఎదుర్కొంటోంది.
పాకిస్థాన్లో అంతా నగదు రూపంలోనే జరుగుతోందనుకుందాం.. ఓ వ్యక్తి తన వాహనంలో పెట్రోల్ తీసుకెళ్తున్నాడనుకుందాం, డాలర్లలో దిగుమతయ్యే పెట్రోల్ను కొంటున్నాడు..కానీ నగదు రూపంలో చెల్లిస్తున్నాడు. అతను ఎటువంటి పన్నులు చెల్లించకుండా, అనధికారిక ఆర్థిక వ్యవస్థ నుండి నగదు చెల్లించడం ద్వారా అధికారిక ఆర్థిక వ్యవస్థను పెంచుతున్నాడు. ఇదే సమస్య అని అమ్మర్ ఖాన్ చెప్పారు. వ్యవస్థ నుండి నగదు లేనప్పుడు, అది ఉత్పాదక ప్రయోజనాల కోసం ఉపయోగించబడదు. బ్యాంకులు ఎందుకు రుణాలు ఇవ్వవు? ఎందుకంటే రుణం ఇవ్వడానికి వారి వద్ద నగదు లేదు. ఈ రూ. 8 ట్రిలియన్లు బ్యాంకులకు తిరిగి వస్తే, అకస్మాత్తుగా మీ వద్ద మిగులు నిధులు అందుబాటులో ఉంటాయి. వాటిని తిరిగి కేటాయించవచ్చు. కాబట్టి మీరు చేయవలసింది రూ. 5,000 నోటును రద్దు చేయడమే” అని ఆర్థికవేత్త సూచించాడు, కొంతమంది వ్యతిరేకిస్తారు కానీ వారు ఈ నోట్లను కలిగి ఉన్న ధనవంతులని ఖాన్ అన్నారు.
ఇన్వెస్ట్మెంట్ బ్యాంకర్ అయిన నజం అలీ కూడా నగదు కొరత ఉన్న పాకిస్తాన్ లో డీమానిటైజేషన్ పెట్టాలన్నారు.తాను రియల్ ఎస్టేట్ ప్రాజెక్ట్లో రూ. 20 కోట్లు పెట్టుబడి పెట్టానని, మొత్తం నగదులో రూ. 40 కోట్లు తిరిగి ఇచ్చానని ఓ వ్యాపారవేత్త తనతో చెప్పారని తెలిపారు. అతను తన పన్నులన్నీ చెల్లిస్తున్నప్పటికీ అది పత్రాలు లేని డబ్బు. రియల్ ఎస్టేట్ పరిశ్రమ పత్రాలు లేని నగదుకు ప్రధాన వనరని అన్నారు,మిచిగాన్ విశ్వవిద్యాలయం నుండి ఆర్థిక శాస్త్రంలో బ్యాచిలర్ డిగ్రీని మరియు హార్వర్డ్ బిజినెస్ స్కూల్ నుండి అడ్వాన్స్డ్ మేనేజ్మెంట్ ప్రోగ్రామ్ను కలిగి ఉన్న అలీ, నగదు లావాదేవీలను నిరుత్సాహపరచాల్సిన సమయం ఇది అని అన్నారు. పాకిస్తాన్లో నోట్ల రద్దు అవినీతి సంస్కృతిని దాటవేస్తుంది.ఆర్థిక వ్యవస్థను డాక్యుమెంట్ చేస్తుంది. ఇది చెల్లింపుల డిజిటలైజేషన్కు కూడా దారి తీస్తుందని అమ్మర్ ఖాన్ రీట్వీట్ చేసిన ట్వీట్లో ఆయన అన్నారు.
భారతదేశం నవంబర్ 2016లో రూ.500 మరియు రూ.1,000 కరెన్సీ నోట్లను రద్దు చేసినప్పుడు పెద్ద నోట్ల రద్దును చేపట్టింది. వ్యవస్థ నుండి నల్లధనాన్ని వెలికితీయడమే ప్రభుత్వ లక్ష్యం. అయితే ఆ కాలంలో డిజిటల్ లావాదేవీలు పెరిగినప్పటికీ ఈ చర్య అనుకున్న లక్ష్యాలను సాధించలేకపోయిందని పలు నివేదికలు సూచించాయి.